Vipassana

6 juni 2017 - Tiruvannamalai, India

Vipassana, een mediatie techniek die wereldwijd steeds meer erkenning krijgt. Tijdens deze 10 daagse course werd mij alle in en outs van deze techniek bijgebracht. De regels waren vrij simpel, niet praten, lezen, schrijven, oogcontact en muziek luisteren en het overgrote deel met je ogen dicht focussen op je ademhaling, oftewel mediteren. Al dit alles in het plaatsje Tiruvannamalai.

Na een weekje detoxen als voorbereiding was ik vanuit bangalore in de avond aangekomen in een guesthouse in Tiruvannamalai. Bij het geluk van een nabij gelegen westers restaurant een flink bord spaghetti naar binnen gewerkt omdat ik de aankomende dagen het niet meer voor het kiezen had. Hierna optijd gaan slapen want me wekker zou al om 6 uur gaan. Niet omdat ik er vroeg uit moest maar om alvast een beetje in het ritme te komen in hoeverre dat nog te doen was want de aankomende dagen zou ik al om 4 uur gewekt worden. Gelukkig ben ik meer een nacht mens, dus geen probleem...

Het rooster was als volgt uit:

4:00 a.m wake-up bell
4:30 ó 6:30 a.m. Meditation
6:30 ó 8:00 a.m. Breakfast break
8:00 ó 9:00 a.m. Group meditation
9:00 ó 11:00 a.m. Meditation
11:00ó12 noon Lunch break
12:00ó1:00 p.m. Rest & interviews
1:00 ó 2:30 p.m. Meditation
2:30 ó 3:30 p.m. Group meditation
3:30 ó 5:00 p.m. Meditation
5:00 ó 6:00 p.m. Tea break
6:00 ó 7:00 p.m. Group meditation
7:00 ó 8:15 p.m. Teacher's discourse
8:15 ó 9:00 p.m. Group meditation
9:00 ó 9:30 p.m. Question time
9:30 p.m. Retire to your room

Na een wat korte nacht alle bruikbare spullen paraat in de backpack geplaatst te hebben met een riksja in de richting van het mediatie centrum gereden. Na een lange weg langs kleine boerderijtjes kwam ik uiteindelijk aan. Een vriendelijke jongen kwam mij tegemoet en verwelkomde mij. Na wat laatste papier werk bracht hij mij naar mijn gebouw toe waar ik het bed voor het uitkiezen had aangezien er nog maar enkele ingenomen waren. Een gebouw dat bestond uit 1 kamer waar om de 3 bedden het was afgeschermd met kleurrijke gordijnen. Maar na een korte vergelijking bleken alle bedden een metalen bodem te hebben met een stug kleed erop dus dat maakte de keuze aanzienlijk makkelijker. Na mij gesetteld te hebben weer terug naar de entrance waar ondertussen een bus vol mede leerlingen was aangekomen. Na een kennismaking met de meeste bleken er nog wat andere niet indische mensen mee te doen waaronder een deense, finse, colombiaanse en enkele fransen. Nadat iedereen zijn telefoon en elektronica had ingeleverd namen we plaats in een zaaltje waar we een introductie kregen. Na een half begrepen engels verhaal door het sterke indische accent mochten er vragen worden gesteld.

Na enkele seconden iedereen om zich heen te hebben gekeken in de zaal met +- 50 participanten had ik moed verzameld de eerste vraag af te vuren. Ook al had ik een beetje de looks mee met mijn gemilimeterde haren net zoals een monk lagen misschien de verwachtingen wat hoger bij mij maar viel ik direct door de mand bij het vragen naar een alternatief voor kleermakerzit. Wetende dat met mijn lenigheid ik niet langer kan stil zitten dan 5 a 10 minuten. De man grinnikte wat en zei dat we mochten zitten hoe we zelf wouden. Dat zag ik wel goed komen. Hierna nog wat andere vragen en nadat de mannen en vrouwen waren gescheiden was het officieel begonnen. Beetje ongemakkelijk stonden we weer buiten met onze nieuwe autistische trekjes want niemand zei of keek elkaar nog aan. Verder niet wetende wat het verdere plan was maar niemand kon wat vragen en bij het maken van enig oog contact werd meteen de andere kant opgekeken.

Na een klein tijdje kwam er een jongen ons mee wenken. De eerste meditatie kwam eraan. We kwamen aan in een eenvoudig aangeklede zaal gevuld met genummerde blauwe kussentjes waar ieder op zijn eigen kussen mocht plaats nemen. Ik schat zo 40 mannen links van de zaal en 20 vrouwen aan de andere kant. Een behoorlijke groep bij elkaar en aan de hand van een bandje kregen te horen met daarin uitleg waarop we moesten concentreren en daarna was het vooral oefenen. Soms even je ogen openen om te kijken of iedereen er nog zat want al dit was in uiterste stilte. Deze eerste meditatie was 1 vol uur. En heb denk ik elke 10 minuten op me horloge, die ik wel mocht bewaren, gekeken met het idee dat het uur al bijna om was en soms wel vaker. Wat een lang uur en dan te bedenken dat er ook 2 uur sessies bij zaten. Hoe ga ik dit 10 dagen vol houden en dit was nog maar dag 0. Morgen zou de eerste dag pas zijn en dan kon het aftellen pas echt gaan beginnen. Na dit lange uur mochten we gaan slapen. Na een stilte tocht naar onze hutjes pakte iedereen zijn toilettas en werd het tandenpoetsen geblazen. Maar vreemd genoeg verliep dit anders dan ik had gedacht want enkele indiers die duidelijk de overhand namen staken deze borstel dieper in de mond dan nodig en met luide kokhals geluiden en geroggel werden deze indische monden gereinigd. Weg mijn prille stilte en zen gevoel. Na deze sensatie nog even douche... Of in dit geval in een klein smoezelig hokje met een kraantje en een plastic bakje jezelf nat sprenkelen als een walvis op het droge. Zonder geurende zeep want geurtjes gebruiken was niet toegestaan en zou voor teveel afleiding zorgen. Eindelijk in bed en een korte nacht te gaan want om 4 uur zou de gong al weer luiden...

Van een ver gong geluid word ik wakker. Meteen was ik klaar wakker ook al was het veelste vroeg en bijzonder genoeg een goede nacht gehad op deze metalen plaat. Ik kijk op me horloge om te kijken of niet iemand een geintje aan het uithalen is maar het was toch echt 4 uur. Naast mij ligt een indische jongen op een bed en het andere bed was leeg gebleven. Hij was nog diep in coma en er vanuitgaande dat er nog meer aan het slapen waren probeer ik me voordeel hieruit te halen om optijd een smoezelig hokje te bemachtigen om me op te frissen. Ook hier in de ochtend werd hier weer luidkeels geroggeld en gespuugd en na dit heerlijk wakker worden werd de 4:30 gong geluid en liep iedereen naar zijn blauwe kussentje. Als een zombie wereld zag ik iedereen naar de grond kijkend zijn huisje ontsnappen en op rustig looptempo naar de hoofdzaal sjokken om plaats te nemen. Tussen de menigte neem ik net als de rest mijn kleermakerzit aan voor hoelang dat zou gaan duren. Na wat korte instructies konden we zelf verder oefenen. Na 10 minuten waren me benen al verzuurt en gedurende de 2 uur alle mogelijke zithoudingen aan genomen die ik kon bedenken bleek er geen geschikte tussen te zitten die ik langer dan 10 minuten kon aannemen en dat werd steeds korter. Ook me focussen was erg lastig, de ene keer merkte dat ik met de gedachte in Iran was, dan weer thuis, wat me volgende bestemming zou gaan worden, de mensen die ik had leren kennen etc. Een rollercoaster van gedachtes waar alles wel eens aan bod kwam en bij elke bewustwording weer terug naar me ademhaling verplaatst moest worden. Toen het dan eindelijk voorbij was kwamen de verlossende woorden... ' Take a break '. Aan het opstaan te zien van de andere mensen waren er meer die moeite hadden met de zithouding, dat stelde me enigzins gerust ook al maakte dat voor mij niet veel uit.

Op naar de eetzaal waar we de overgebleven vlekken van een metalen plaat, dat als bord zou functioneren, uitsmeerde met een handdoek waarvan leek dat het de dag ervoor de grond mee was gedweild en waar we vervolgens een pittig etentje opgelepeld kregen. Met veel moeite heb ik het eten naar binnen gewerkt omdat ik behoorlijke trek had maar erg smaakvol was het niet. Hierna afwassen en naar mijn kamer toe waar ik uitgeteld nog een powernapje kon maken voordat de volgende meditatie begon.

Na het wakker worden van de gong stond er nu een 1,5 uur meditatie te wachten dat niet veel anders was dan de vorige. Weer focussen op de ademhaling rond de neus al ging dit wat sneller voorbij, wellicht had me powernap geholpen en wat eten en na afloop kregen we de verlossende woorden die helaas niet heel bevredigend klonken. 'you can take a break for 5 minutes... '. In 5 minuten kon ik net een minuutje liggen en wat stretchen en ik was niet de enige met dit idee. De groep liep als een horde richting de slaapzaal en dat ene minuutje rust voelde erg goed maar werd al snel onderbroken door het gong geluid dat betekende dat we alweer terug naar de meditatie zaal moesten. Zoals verwacht kregen we na dit uur weer 5 minuten en daarna de overige 1,5 uur... lange, lange uren sijpelde voorbij en daarna was het eindelijk lunch. Ook hier werd na het schoonvegen van je plaat een papperig hapje neergelegd met een sausje en rijst en na het wegwerken was het nog even rusten en daarna een kans om met de teacher te praten.

Deze gelegenheid hoefde je alleen maar te gebruiken als je vragen had maar zag ik als kans om me zit-issue voor te leggen en advies te vragen. Bij het aankomen van de mediatie zaal had ik geen idee wat ik kon verwachten. Ik had niet eens een idee wie de leraar was en of ik hem al had gezien. Maar dat zou ik snel genoeg gaan ontdekken. Vreemd genoeg was ik de enige die er stond te wachten maar gaf me een goede mogelijkheid om me wat voor te bereiden. Er hingen wat papiertjes aan de muur waarop ik las dat mijn voeten niet naar de leraar mochten wijzen en ik mocht de voeten van de leraar niet aanraken... Dit maakte de verwachtingen wel wat hoger en alles wat spannender want waarom zou ik zijn voeten willen aanraken of kon dit wellicht perongeluk gebeuren? Betekende dat ik hem ook niet de rug mocht toekeren bij het verlaten en was oogcontact toegestaan. Moest ik misschien diep buigen voor deze man waardoor ik moest gaan oppassen niet zijn voeten aan te raken... In me gedachte zag ik al een man in een gewaad met een grijze lange baard maar wellicht was dit beeld gevormd door films zoals karatekid en killbill. Uiteindelijk kwam er een man de kamer in gelopen en opende de deur om te kijken of de leraar gereed was. Bij een onverschillig wiebelig hoofdje te ontvangen van deze man, hoe dat hier in India altijd gaat, ging ik er vanuit dat dit het teken was dat ik naar binnen mocht. Bij de eerste indruk was het niet eens zo heel anders dan gedacht. Een ruime lege zaal van blauwe kussentjes zat achterin een indische man in een wit gewaad op een meter verhoging in kleermakerzit uiterst stil. Bij het lopen van het pad naar voren kwam de leraar steeds dichterbij en bij aankomst wees hij met een rustig gebaar naar een kussentje dat voor hem lag op de grond. Ik ging er met me knieen op zitten en keek een vriendelijke man in zijn ogen dat met grote ogen mij aankeek wachtend op een vraag. Na het 'nee' horen op de vraag of er een alternatief mogelijk was als bijvoorbeeld een stoel, vroeg ik of rechtop op me knieen zitten af en toe een optie was. Hij begon met een laag aanstekelijk lachje te lachen dat mij ook aan het lachen maakte. Waarna hij zei dat dat voor nu nog wel even mocht en daar nam ik voorlopig genoegen mee.

De volgende uren meditatie gingen beter omdat ik nog een extra houding had dat daadwerkelijk mijn rug rust gaf. De meditatie ging ook wat beter en kon me beter focussen. Langzaam sleten de uren voorbij en was het eindelijk tijd voor diner. Althans dat dachten de meeste waaronder ik ook, maar dit was een tea-break dat verassend genoeg daadwerkelijk uit pittige thee bestond met daarbij een klein schoteltje boontjes. Er bleek geen diner te komen en dit was het laatste wat we te eten kregen voor het slapen. Wat was ik blij dat ik de vorige maaltijden naar binnen had gekregen en na de laatste uren meditatie en 1,5 discourse, dat een uitleg motivatie video was uit het jaar 1991, mochten we nadat het roggel-orkest voorbij was gaan slapen.

In bed toch nog even terug kijken op de dag dat erg afzien was en zo kut dat ik me afvroeg in hoeverre​ het zin had dit door te zetten, want echt zen zag ik mij in deze omstandigheden nog niet worden, wel merkte ik enig vooruitgang in het mediteren en had ik me voorgenomen er vol voor te gaan en hopend ergens op een positieve ommekeer.

De volgende dag weer vroeg de gong en de rest van de dag verliep niet veel anders. Kleine progressie met me meditatie maar nog steeds veel afleiding en het eten was niet veel verschillend. Dit ging hetzelfde door voor dag 3 en mijn meditatie sessies groeide beetje bij beetje van 10 naar 15 minuten en door naar 20 tot soms 30. Persoonlijke recordjes werden langer en gefocusder. Het eten begon ik beter te waarderen en raakte steeds meer gewend aan alles om me heen. Maar na dag 3 kregen we een nieuwe opdracht. Aangezien we ons de laatste dagen alleen op onze ademhaling door de neus hadden geconcentreerd konden we onze getrainde focus nu gebruiken om de rest van ons lichaam te scannen en sensaties van ons lichaam te gaan waarnemen wat dat ook mocht betekenen. Ik was wel toe aan wat nieuws want was behoorlijk verveeld geraakt. Tevens had ik een cycle van zithoudingen bedacht die voor mij goed werkte die ik in volgorde afwerkte zodat ik zo min mogelijk werd afgeleid tijdens het veranderen van me positie. Wel werkte me rug steeds minder mee en waren de momenten van rust alleen nog gevuld met plat liggen en strek oefeningen. Helaas werd er bij de uitleg toegevoegd dat het nu erg belangrijk zou zijn dat je minimaal een heel uur stil moet zitten. Mocht je dit nog niet kunnen, geen probleem, als je dan, met het gegeven voorbeeld, 3x van positie veranderd in een uur probeer je de volgende keer 2x en zo naar nul. Dat klonk in eerste instantie aannemelijk en begon na te gaan hoevaak ik van positie veranderde. In mijn cycles van 5 zit houdingen die ik +- om de 10 minuten had afgerond en zou betekenen dat ik maar liefst 30x van houding wisselde per uur en dus een maand zou duren voordat ik een vol uur in 1 zithouding kon zitten en het uiterste uit de mediatie kon halen. Tja... Ik kwam hier om te leren mediteren en niet om mezelf in kleermakerzit te wurmen...

De volgende ochtend weer hetzelfde riedeltje. Vroeg op, geroggel, mediatie, eten, meditatie en eten... Nu was voor mij het moment aangebroken. Ik ging het vraag half uurtje weer benutten want de enige denkbare oplossing die ik had was om een stoel te gebruiken om de overige 5 dagen goed door te komen en me kon focussen op de meditatie ipv leidend mezelf voor een uur in kleermakerzit te knopen. Ik zag mezelf al in gedachten na de 10e dag naar buiten strompelen, chagrijnig, alles behalve zen en met een trolly achter me omdat me rug de backpack niet meer kon dragen. Dat scenario moest ik voorkomen en als ik geen bevredigend alternatief zou krijgen ik besloten had de stekker eruit te halen, tijdje yoga en dan wellicht ergens anders het opnieuw ondernemen. Helaas verwachte ik dat ik een stoel niet zomaar toegewezen zou krijgen omdat ik bijna iedereen zag leiden met de rug en zichzelf in de meest ondenkbare houdingen zag vouwen om enigzins het juiste spiertje te kunnen rekken. Dus ik was vast niet de eerste die het zou vragen wetende dat er al 6 mensen waren gestopt waarvan enkele waarschijnlijk als rede de zere rug was.

Ik liep weer naar de meditatiezaal en moest even wachten omdat er al iemand in gesprek was. Ik kon het gesprek half meeluisteren en aan het accent te horen een meid uit frankrijk. Ik hoorde haar vertellen van haar vele last van haar rug en na een behoorlijk lang geprek liep ze de zaal uit met het bericht dat het vanzelf minder zou worden. Nu was ik. Met me afgelopen 44 uur meditatie was ik behoorlijk gefocused en liep van achter in de zaal naar voren en ging dit keer niet op me knieen maar in kleermakerzit op het kussentje. Want dit was de bedoeling wat ik gezien had. Ik zat hierdoor nu veel lager dan de vorige keer en aangezien het kussentje niet ver van de verhoging af lag moest ik behoorlijk omhoog kijken om de leraar in zijn ogen te kijken. Ik begon met de vraag of het belangrijk was om een heel uur stil te zitten. Een vraag naar de bekende weg want hierop zei hij uiteraard dat dat zo was. Toen ik vertelde dat ik nog vaak van positie moest wisselen kwam het hele verhaal weer naar voren dat ik elke keer 1x minder... Etc. Na begrijpend te knikken vertelde ik verder dat ik ongeveer 30 x per uur van houding veranderde en dit betekende dat ik pas na een maand een vol uur kon stil zitten en dat ik opzoek was naar een alternatief en dat hier was gekomen voor het mediteren en niet een cursus kleermakerzit. Het bleef even stil en langzaam zag ik zijn ogen dalen naar mijn V-vormige kleermakerzit en begon hij te grinniken. Waarschijnlijk zag hij ook de ernst van de zaak in en dacht even na totdat hij vroeg of ik wellicht een stoel wou gebruiken. In mijn hoofd werd er een vreugde dansje gedaan maar ik liet niets merken en zei uiterst cool dat dat in mijn ogen ook een goede oplossing kon zijn. Dit was vele malen makkelijker verlopen dan ik had gedacht en het mooie was dat ik er niet eens om gevraagd had. De leraar riep er een jongen bij en zei in het hindies dat er een stoel bijgezet moest worden. De jongen keek verbaasd mij aan en met enig tegenzin werd er achter in de zaal een stoel bijgezet. Ik liep met een tevreden gevoel maar buiten terug maar me hutje.

Een half uur later ging de gong weer en nam iedereen weer plaats op de blauwe kussentjes behalve ik, want ik zat op de stoel. Vele vragende blikken passeerde mij waar ik niet goed uit kon halen of het met een mengsel van jaloezie, medelijden of begrip was maar de opvolgende dagen gingen beter en beter. Langzaam gingen de dagen voorbij waarvan enkele met keihard onweer en bij het einde van de 10e dag stond me PR maar liefst op 1,5 uur aan een stuk door van meditatie. Iets waar ik trots op was en blij te hebben volbracht. Ik voelde me ook rustiger in mijn hoofd maar dat was misschien ook al gebeurt 10 dagen zonder alle gebruikelijke inputs en omdat het eind van de 10e dag voorbij was werd de stilte ook verbroken. Vele ervaringen werden gedeeld waarvan verbazingwekkend bleek dat voor enkele het niet de eerste keer was dit te hebben volbracht. Ook veel vragen hoe ik het voor elkaar had gekregen om op een stoel te mogen zitten wat ik zelf ook niet goed begrepen had waarom dat bij andere niet gelukt was want vele hadden het blijkbaar toch ook gevraagd. Al met al een bijzondere ervaring en een skill die ik sowieso de aankomense weken geregeld wil gebruiken, al dan niet 11 uur per dag maar uurtje sochtends en uurtje savonds wat ons werd aangeraden. En daarna bekijk ik of de voordelen het waard zijn om 2 uur te investeren per dag met mijn ogen dicht te ademhalen. Na de vergelijking van vele sensaties die mensen hadden gevoeld bleken er vele met soortgelijke. Tintelingen alsof je op je arm hebt gelegen en de bloedsomloop weer op gang moest komen. Drukpunten op onverklaarbare plekken in je lichaam die minder werden of juist erger en de energie in de vingertoppen en tenen. Erg bijzonder al vind ik het nog lastig te zeggen of ik er veel voordeel uit haal. Wellicht ga ik dat pas in de aankomende weken merken en vind ik het daarbij lastiger te beoordelen met alles eromheen. De hoge temperatuur, pittig eten, weinig slaap en veel pijn en alles met zo min mogelijke inputs maakt je lichaam wellicht vanzelf anders aanvoelen.

Met een hele zen groep verlieten we het terrein na een passende donatie, aangezien deze afgelopen dagen geheel kosteloos waren en wel om een eventuele donatie werd gevraagd droeg ik hier graag mijn steentje aan bij. Ook alle kleden en beddengoed werden gewassen als een geoliede machine. Hier nog even wachten op de bus die niet veel later in de verte al toeterend zich kenbaar maakte dat het eraan kwam en bij aankomst trillend en rammelend tot stilstand kwam. Dan sta je weer direct in de realiteit en gaat de chaos weer verder waar het allemaal was gebleven met ergens de hoop dat je je zen gevoel minstens een dag kan laten bestaan.
Van reisblog naar fotoboek
Laat een prachtig fotoboek afdrukken van je verhalen & foto's. Al vanaf € 21,95.
reisdrukker.nl

3 Reacties

  1. Toos:
    6 juni 2017
    Respect Mick, knap dat je niet hebt opgegeven! En weer een prachtig verhaal
  2. Jos:
    6 juni 2017
    Respect man. Heerlijk om te lezen. Sorry maar ik moest wel lachen en grinneken. Heerlijk en succes met alles wat nog komen gaat. HOI
  3. Marion Smeding:
    7 augustus 2017
    wat een avonturier ben jij! en wat leuk om zo je verhalen te lezen. je schrijft met humor! heel leuk! fijne reis.